De zenuwen gieren door mijn keel. Ik heb al drie keer gecheckt of ik mijn theekannen heb klaarstaan en of het geluid van de muziekinstallatie het doet. De drie kantjes voorbereiding én reserveopdrachten branden in mijn broekzak, klaar om erbij te pakken zodra ik iets vergeet. Of dichtsla. Of het stil valt, of ze mij niet capabel vinden, of we een andere sfeer moeten, of als er plotseling iemand in de fik vliegt… o, wacht. Dit zijn ze, de paniekgedachten. ‘Gaat het wel goed verlopen? Deze avond moet perfect gaan of ze willen niet meer meedoen.’
De kennismakingsavond met mijn eerste zes spelers was geslaagd. Maar ik kan geen project starten of ze zijn er; de paniekgedachten. En ze lopen uit de hand, kan ik je vertellen. Nachtmerries over dat álles misgaat, gedachten als ‘hoe heb ik ooit kunnen bedenken dat ik dit kan.’ Maar als het er op aankomt en ik een groep om me heen heb zitten die me verwachtingsvol aankijkt, gaat mijn DURF-knop aan. Dan voel ik even geen onzekerheid, en stroomt de adrenaline door mijn bloed. Ik heb het goed voorbereid en anders voel ik eigenlijk intuïtief wel wat ik wil doen. Ik weet dat ik dit kan. Lekker joh, adrenaline: een gevoel waar ik misschien wel stiekem een beetje aan verslaafd ben. Laat het nu zo zijn dat ik van theater maken een enorme adrenalinekick krijg.
In het afstudeerplan dat ik begin van het jaar presenteerde, beschreef ik hoe ‘theater maken met een ander’ het leidende thema van mijn jaar zou worden. Na een nazomer zoeken naar leegstaande locaties, een paar spannende gesprekken en officiële documenten samenstellen, namen wij onze plek in op een bijzondere locatie. Onderzoekend en spelenderwijs heb ik de zes spelers door en over de oude IJsselcentrale heen geleid. In de verschillende ruimtes associeerden we op tijdsbeleving, de voormalige functie van het gebouw en lieten we onze fantasie de vrije loop.
Corona en een avondklok hebben het een tijd lang lastig gemaakt om te repeteren. We repeteerden soms hybride (een deel van de spelers online, een deel live aanwezig) en soms alleen met een enkeling die wel na afloop op tijd thuis kon zijn. Dit heeft effect gehad op wat voor voorstelling het is geworden. Van sommige sleutelscènes in de voorstelling zijn de grondbeginselen online gelegd! Begin van het jaar droomde ik over twintig figuranten die gedurende de hele voorstelling overal en nergens opdoken. Dat was een tikkeltje voorbarig, maar de spelersgroep is wel bijna verdubbeld! Omdat er door alle zogenaamde materiaalkweekjes een lijn ontstond, ben ik die gaan vormgeven in een script. Iedere speler heeft een eigen aandeel gehad door opdrachten uit te voeren. Door sommige van de uitkomsten werd ik verrast en enorm geïnspireerd! Toen ik een jamsessie bijwoonde met de contrabassist Stein Oud, wist ik nog niet dat die ontmoeting zou leiden tot een muzikale lijn door de voorstelling. Die ontstond gewoon en dat klopte.
HOMO PERFECTUS is een grote afstudeerproductie geworden. Begin van het jaar zei ik: ‘We gaan samen lekker onderzoeken en spelen, waar we eindigen weten we nog niet. We gaan ons laten verrassen.’ Doordat ik een gedreven team om me heen had op de repetitiedagen en avonden, hebben we een grote locatietheatervoorstelling kunnen maken! Ik heb wel gemerkt dat door de uiteindelijke omvang, de voorstelling haast niet in m’n eentje te produceren was. De laatste twee maanden was ik ongeveer iedere dag aan de voorstelling bezig.
Vorige week leverde ik met lichtelijke tegenzin de sleutel in. Terwijl ik dit met een tevreden, doch weemoedige grijns typ, voel ik even de adrenaline weer die ik maanden heb ervaren. Die onrust? Heb ik dat echt zo erg ervaren? Jawel, maar… maar… ik heb ook zoveel gekregen naast het geven. Ik heb zo enorm veel kunnen uitproberen, leren loslaten, genieten, op verschillende wijzen omgaan met verschillende mensen, groeien op alle fronten. Als maker, als docent, als mens. Ik heb dat gedaan waar ik mijn werk van wil maken. Is het PERFECTUS? Nee. Heb ik alles uit de kast gehaald wat ik in huis heb? Daarop kan ik alleen met een volmondig ‘ja’ antwoorden. Het is mijn meest eigen maaksel, het is mijn theaterliefde van het afgelopen jaar. Het is wat mij in het afgelopen jaar plezier gaf. Het is wat mensen samenbracht met liefde voor het vak en deed vergeten dat zich alles verder online afspeelde. Door mijn vermoeiende wens om perfect te willen zijn, heb ik eindelijk even durven loslaten om perfect te zijn. Dit was al mijn tijd en studievertraging waard. Dit had ik nodig om binnenkort uit te vliegen.
Ik vlieg nog even. In gedachten naar mijn wijze NERO, de speelse PIE en alle andere lieve Nummers. Als je de voorstelling niet live gezien hebt, kun je de verfilming van HOMO PERFECTUS bekijken op zondag 20 juni om 13:00 uur in Zwolse Theaters. Tickets zijn binnenkort (gratis!) verkrijgbaar via zwolsetheaters.nl. Zie ik je dan?
